sobota, 27 lipca 2024r.
Home Strona Główna
Towarzystwo Przyjaciół Kamienia
Początki szkolnictwa w Kamieniu PDF Drukuj Email
niedziela, 29 sierpnia 2021 14:10

     Po reformie monarchii austriackiej i przyznaniu autonomii Galicji od 1867 r. językiem głównym w szkołach stał się język polski. Do programu wprowadzono nauki przyrodnicze i historyczne oraz gimnastykę.

     Uchwała o powszechnym obowiązku nauczania dzieci do lat 12 obowiązywała od roku 1873, w którym także ustanowiono Radę Szkolną we Lwowie i spolszczono szkolnictwo. Opierając się na rozkazie gubernialnym z 1877 roku, Cyrkuł Rzeszowski nakazywał przestrzeganie przez rodziców posyłania dzieci do szkoły – najczęściej bowiem posyłano je do pasienia krów. Ustawę o obowiązku szkolnym uchwalił Sejm Galicyjski dopiero w 1895 roku. Szkół ludowych w Galicji – które oddane były pod nadzór duchowieństwa – nie było jednak zbyt wiele. W 1890 roku uczęszczało do nich 60% dzieci.

     Do roku 1876 w Kamieniu nie było zorganizowanej szkoły, w której mogłaby się uczyć młodzież. Najbliższa szkoła trywialna była w Cholewianej Górze, a szkoły parafialne w Górnie, Jeżowem i Łętowni. Na tak dosyć późne zorganizowanie szkolnictwa w Kamieniu musiał niewątpliwie negatywnie wywrzeć fakt długotrwałego podziału miejscowości pomiędzy dwie parafie: Jeżowe i Górno.

     Nie oznacza to, że do tego roku nie uczono młodzieży w Kamieniu czytania, pisania i rachowania. Uczyli tego dwaj mieszkańcy wsi: Wojciech Łach – bezrolny, uważany za nauczyciela, ponieważ z tej pracy się utrzymywał oraz Michał Majowicz – rolnik, członek Powiatowej Rady Szkolnej.

Wycinek z austriackiej mapy katastralnej z 1853 r. na której widoczny jest zarys dawnego spichlerza królewskiego

 

     Decyzja o budowie pierwszej szkoły w Kamieniu zapadła w 1873 r. za rządów wójta Tomasza Wąsika. Szkoła ta powstała na miejscu dawnego spichlerza królewskiego, który został rozebrany jako nie nadający się do użytku. Ta pierwsza z kamieńskich szkół została wybudowana w latach 1874-76 ze środków gminy i dodatkowego opodatkowania ludności. Był to murowany budynek, który został rozebrany w 1914 r. Zaznaczyć należy, że w „Szematyzmach Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim” kamieńska szkoła pojawia się dopiero w roczniku 1878 z jedynym nauczycielem, a zarazem pierwszym kierownikiem szkoły Janem Niewolkiewiczem. W roczniku 1880 została ona oznaczona już jako szkoła dwuklasowa, została w nim wymieniona także druga nauczycielka Maria Baraniecka, w 1883 r. w jej miejsce przyszedł Jakób Gronek. Od roku 1894 szkoła jest wykazywana jako czteroklasowa. Na kartach „Szematyzmów …” pojawiają się nazwiska kilkudziesięciu ówczesnych nauczycieli których nie będą kojarzyli nawet najstarsi mieszkańcy Kamienia dlatego wspomnę jedynie, że Jan Niewolkiewicz był kierownikiem szkoły do 1889 r., kiedy zastąpił go Aleksander Kużniarski. Kierował on pracami szkoły do 1911 r., a jego następczynią na tym stanowisku została Maria Kuźniarska (zapewne żona). Od 1914 r. kolejnym kierownikiem szkoły w Kamieniu został Roman Nowak.

Więcej…
 
Ośrodek Kultury w Kamieniu PDF Drukuj Email
niedziela, 25 lipca 2021 10:17

     Minęło 45 lat od powstania Gminnego Ośrodka Kultury w Kamieniu. Sięgając myślami wstecz chciało by się powiedzieć jak „z bicza strzel”, a tu człowiek jest o tyle lat starszy. Jako młody chłopak (24 lata), tuż po odbyciu służby wojskowej zostałem pracownikiem Urzędu Gminy w Kamieniu na stanowisku referent do spraw rolnych, jednak długo nie pourzędowałem, gdyż zalecenia odgórne były takie, aby w każdej gminie utworzono Dom lub Ośrodek Kultury. Wówczas Naczelnik Gminy p. Józef Czubat na „próbę” powierzył mi misję tworzenia takiej instytucji. Początkowo nie miałem ochoty, bo nie było żadnych wzorów aby coś podpatrzyć, zrobić plan działania, nie mówiąc o statucie czy budżecie. Bazą do działalności był Dom Ludowy z „lokatorami”: Kawiarnią Gminnej Spółdzielni i Laboratorium Analitycznym Ośrodka Zdrowia. Jednak nie najważniejsze były pomieszczenia czy biura, najważniejsi byli ludzie, których udało mi się zaangażować w upowszechnianie kultury w naszej gminie. Niedawno p. Czubat wyszperał moje sprawozdanie z pierwszych dziesięciu lat działań Gminnego Ośrodka Kultury w Kamieniu, które dzisiaj jest już historią i miłym wspomnieniem.

 Budowa "domu ludowego" w Kamieniu - zdjęcie z 1950 roku

Treść sprawozdania:

Działalność kulturalno-wychowawcza Ośrodka Kultury w Kamieniu jako głównego koordynatora wszelkich poczynań w zakresie społecznego uczestnictwa w kulturze mieszkańców gminy w latach 1976-1985:

1976 - „Rok kultury w gminie”

     Gminny Ośrodek Kultury w Kamieniu, województwo Rzeszów, powołany został decyzją Gminnej Rady Narodowej w Kamieniu z dniem 1-go kwietnia 1976 r. jako centrum kulturalne gminy. Funkcję dyrektora placówki powierzono Edwardowi Koniorowi. Bazą działalności GOK-u jest Dom ludowy zlokalizowany w centrum gminy oraz kluby: „Ruch” w Nowym Kamieniu i „Rolnika” w Łowisku. Wokół tej nowo powstałej instytucji skupiły się szerokie kręgi młodzieży, osoby starsze jak również dzieci. W swojej działalności może poszczycić się wieloma zespołami artystycznymi w skład których wchodzą:
- Młodzieżowy i dziecięcy zespół taneczny prowadzony przez p. Irenę Sypko,
- Kapela ludowa - Józef Sypko,
- Zespół śpiewaczy KGW - Anna Sączawa,
- Młodzieżowy zespół wokalno -instrumentalny „Romeo 75” - Edward Konior,
- Zespół recytatorski - Emilia Gołąbek, Edward Konior.
     Zespoły te uświetniały niemal wszystkie imprezy organizowane w gminie. Bieżący rok został nazwany „Rokiem Kultury w Gminie”, toteż działające zespoły jak również działacze społeczno-polityczni postanowili zmobilizować jak najszersze grono społeczeństwa Kamienia, by wzięło czynny udział w upowszechnianiu kultury. Odbywały się różne i liczne konkursy, turnieje, odczyty, prelekcje oraz masowe spotkania przedstawicieli władzy z młodzieżą i rolnikami. Uruchomiono pierwszą dyskotekę dla młodzieży (jedyną na trasie Nisko - Rzeszów) z iluminacją świetlną, która cieszyła się ogromnym zainteresowaniem, przyciągając uczestników z okolicznych wsi i miasteczek.

Więcej…
 
Kamieńskie orkiestry - "Cebule" PDF Drukuj Email
środa, 14 lipca 2021 20:44

     Teraz mówimy zespół muzyczny. Nieodzowny na weselu, balu, czasem pogrzebie. W dawnej historii Kamienia zespoły takie składały się w większości z członków jednej, dziś powiedzielibyśmy, muzykującej rodziny, więc nazwa orkiestry odnosiła się do nazwiska rodowego i co ciekawe w jej skład wchodzili tylko mężczyźni.

Orkiestra Cebulów wśród uczestników festynu

     Ostatnio przedstawialiśmy orkiestrę Piekutów z Nowego Kamienia. Dziś wspomnienie o nie mniej sławnej orkiestrze synów Marii i Walentego Cebulów z Kamienia. Odziedziczyli oni talent muzyczny po ojcu, który grał na skrzypcach.

Wiktor Salowski,Tadeusz Cebula, Krystyna Cebula c.Tadeusza, Wiesław Cebula, zdjęcie z 1972 r.

     Józef - grał na akordeonie, skrzypcach i saksofonie altowym, Tadeusz na saksofonie altowym i akordeonie, Paweł na saksofonie tenorowym, barytonowym i na skrzypcach, natomiast Stanisław grał na akordeonie. Zespół zasilała również swoim talentem Krystyna - córka Tadeusza (w latach 1969-1972) oraz syn Pawła Cebuli - Tadeusz, którzy grali na akordeonach. Cebulowie, a także ich kuzyn Wiktor Sakowski (saksofon tenorowy) grali na weselach, festynach, czyli potańcówkach na świeżym powietrzu lub w domach kultury, ale też brali udział w konkursach organizowanych przez Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, koncertowali w radiu i telewizji.

Od lewej Paweł Cebula,Tadeusz Cebula, Józef Cebula, Józef Sądej

     Lata występów orkiestry przypadają na okres 1950-1990.

     Później tradycje muzyczne rodziny Cebulów podtrzymywali synowie Tadeusza - Jerzy i Wiesław, grając w zespołach o nazwach: Wektor oraz Express.

     Te bogate osiągnięcia muzyczne kontynuuje z wielkim powodzeniem zespół „Cebula Band”, którego trzon stanowią: Wiesław i jego synowie - Mirosław oraz Adrian.

"Cebula-Band" - Wiesław Cebula, Mirosław Cebula, Adrian Cebula, Sebastian Lesiczka i osoba anonimowa, zdjęcie z 2021 r.

 

Kamień, lipiec 2021 rok

Opracował Józef Czubat

Informacji udzielili - Małgorzata i Wiesław Cebula, Krystyna Pesney (Cebula)

 
AWANS SOKOŁA KAMIEŃ DO IV LIGI PODKARPACKIEJ PDF Drukuj Email
poniedziałek, 21 czerwca 2021 16:44

     Pierwszy od lewej: Prezes Marek Ziemniak, trener Marek Kusiak, Paweł Dziedzic, Maciek Rurak, Karol Skuba, Patryk Osiński, Paweł Kozieł, Adrian Piekut, Tomasz Bartnik, Bartosz Horajecki, Krzysztof Smusz, sekretarz Mirosław Piędel, członek Kamil Rodzeń. Dół od lewej: Mateusz Podstawek, Dominik Podstawek, Adam Kozak, Grzegorz Rychel, Tomasz Konefał. Kamil Kobylarz, Grzegorz Woźniak. Nieobecni: Dominik Bednarz, Dawid Bajek.

 

 

     Początki piłki nożnej w Kamieniu to rok 1955 wysoko przegrany mecz Kamień-Nisko, później rozgrywki LZS. W drugiej połowie czerwca 1969 roku grupie młodych ludzi zaświtała myśl o założeniu klubu i sekcji Piłki Nożnej w Kamieniu-Prusinie. W 1988 roku na zebraniu członków klubu sportowego i zawodników zrezygnowano z nazwy ”Bizon” Kamień, a przyjęto nazwę ”Sokół", nawiązując do historycznej z okresu sprzed pierwszej wojny nazwy organizacji sportowo-paramilitarnej Sokół, która działała na terenie wsi Kamień.

 

     Wielka radość w Kamieniu.W dniu 19 czerwca 2021 roku Sokół Kamień wygrał ze Słowianinem Grębów 7:0. Bramki w tym kluczowym spotkaniu zdobyli: P. Dziedzic, K. Skuba 2x, K. Kobylarz 2x, D. Bednarz 2x. Po paśmie 18 zwycięstw z rzędu Sokół Kamień zapewnił sobie 1 miejsce w tabeli rozgrywek stalowowolskiej okręgówki w sezonie 2020/2021 i zapisał się na kartach historii.


     Historyczny awans to praca wielu osób. Przede wszystkim piłkarzy, którzy zostawiali serce na boisku. Zarządu na czele z prezesem, trenera ze współpracownikami, sponsorów, którzy wspierają klub w codziennym działaniu, Samorządu Gminy Kamień, który dba o wysoki poziom infrastruktury sportowej. Pierwszy raz w historii Sokół zagra w IV lidze podkarpackiej, stawiając również na swoich wychowanków, zdolnych juniorów oraz współpracując z akademią piłki nożnej Sokołek.

 

Mirosław Piędel

 
Orkiestra Piekutów z Nowego Kamienia - zdjęcie znalezione w sieci PDF Drukuj Email
czwartek, 10 czerwca 2021 05:49

     Przeglądając wiadomości w internecie znalazłem niżej przedstawione zdjęcie z informacją: photo found on the web – shows a group of musicians, Jeżowe village I encourage everyone to take care of photographs, scan them and also describe them (people, surnames, when they could be taken and where). author: Ania

     Tłumaczenie treści: zdjęcie znalezione w sieci przedstawia grupę muzyków, wieś Jeżowe. Zachęcam wszystkich do dbania o fotografie skanowanie ich i opisywanie (ludzie, nazwiska, kiedy i gdzie mogły być zrobione). Autor Ania”.

     Znam te osoby - to orkiestra „Piekutów z Nowego Kamienia”. Skontaktowałem się z córką Ludwika Piekuta, Panią Zofią Bednarz, która potwierdziła, że na zdjęciu są: od lewej Franciszek Piekut, Ludwik Wójcik, Bronisław Drelich oraz jej ojciec Ludwik Piekut. Zdjęcie zrobione zostało w 1958 roku podczas uroczystości w Jeżowem. Rodzina ma kilka innych zdjęć orkiestry, które udostępnimy na naszej stronie internetowej w najbliższym czasie. Informacje te potwierdziła również żona Bronisława Drelicha Pani Maria Drelich.

 

Zarząd TPK

Kamień dnia 8.06.2021 r.

 
« PoczątekPoprzednia11121314151617181920NastępnaOstatnie »

Strona 12 z 33

Kto jest online


     Naszą witrynę przegląda teraz 24 gości 

Wsparcie działalności

 

Towarzystwo  Przyjaciół   Kamienia

 jest organizacją pożytku publicznego.

Można przekazać 1,5 % podatku

 W zeznaniu podatkowym należy wpisać:   KRS - 000 0037454

i deklarowaną kwotę podatku.

 

Wypełnij PIT on-line i przekaż 1.5% dla Towarzystwa Przyjaciół Kamienia

Copyright ? 2010 Towarzystwo Przyjaciół Kamienia. Design KrS, Valid XHTML, CSS