piątek, 04 października 2024r.
Home
Strona internetowa Towarzystwa Przyjaciol Kamienia w Kamieniu.
Starodawne adresy w Podlesiu PDF Drukuj Email
niedziela, 05 listopada 2023 09:14

     6 sierpnia 2015 rokuRada Gminy Kamień podjęła uchwałę w sprawie nadania nazw ulicom w miejscowości Kamień. Zgodnie z tą uchwałą powstała ulica Podlesie, ulica Duble, ulica Błonie i ulica Krzywa Wieś. Tym samym dotychczasowe nazwy wsi będą teraz używane jako nazwy ulic.

     Towarzystwo Przyjaciół Kamienia podjęło inicjatywę opracowania historii nazewnictwa wsi i osad znajdujących się na terenie naszej gminy. Na nasz apel odpowiedział Pan Stanisław Kołodziej mieszkaniec Legnicy, urodzony w Kamieniu w 1939 roku. Przekazał nam informację na temat nazw, jakie funkcjonowały na Podlesiu, na przykład związane z nazwiskiem mieszkańców danego regionu (Bochenki), miejscem usytuowania ich domów (Zalesiaki) lub wykonywanymi czynnościami (Pijawcarze czyli poławiacze pijawek).

     Pan Stanisław pisze: „Od strony południowej Olszyny, Żabiec, przy samym lesie Jastrzębiaki, następnie Bochenki, jako pierwsi osadnicy, środkowa część to Łotwa, nad rzeczką Pijawcarze, za lasem Zalesiaki, końcówka wsi to Skiby, następnie Dudziki, ostatnie to Morgi”.

 

     Mamy nadzieję, że znacie Państwo nazwy części innych wsi w naszej gminie. Czekamy na informacje.

 

Rodzina Andrzeja Bednarza mieszkająca w czasie okupacji w Kamieniu. Pierwszy z lewej - Andrzej Bednarz, w chustce jego żona.


Córki Andrzeja Bednarza: Maria, Franciszka, Janina.


Kawalerka z Podlesia, 1959 r.: Wasik Stanisław, Korytko Bolesław, Dudzik Józef, Kołodziej Stanisław, Bochenek Michał.


Zdjęcie z 1960 r. - Kołodziej Stanisław s. Jana, Czubat Józef s. Franciszka, Kołodziej Jan s. Piotra.


Orkiestra z Nowego Kamienia - solistka Janina Tabor z Prusiny.


Wycieczka pracowników Gminnej spółdzielni z Kamienia: od lewej Lgnący Bednarz, Józef Smusz, Jan Łach, Władysław Partyka, Józef Rzeszutek, Jan Niemiec, Zygmunt Dudzik, Marian Hawro (z opaską żałobną na ręce) i Marcin Sitarz, siedzi Stanisław Kołodziej.


Teren po cegielni w Podlesiu.


Cegielnia w Podlesiu.


Pracownicy cegielni w Podlesiu w tym motocyklista.


     Zdjęcia przekazał syn Antoniego Walickiego - długoletniego kierownika cegielni.

 

Członkowie Kółka Rolniczego w Podlesiu wyjeżdżają na dożynki gminne w Kamieni - zdjęcie przekazał P. Korytko.

 

Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Kamienia

Kamień, dnia 4 listopada 2023 roku

 
Wiktor Legutko - człowiek wielkiego serca, animator kultury, oświaty, rozwoju spółdzielczości, wieloletni kierownik Szkoły Podstawowej w Kamieniu PDF Drukuj Email
wtorek, 10 października 2023 16:50

 
445. rocznica lokacji Kamienia PDF Drukuj Email
niedziela, 13 listopada 2022 20:15

     14 września 1578 roku król Polski Stefan Batory (drugi elekcyjny) wydał we Lwowie akt lokacyjny, na mocy którego została założona na ziemiach królewskich nasza rodzinna wieś Kamień.

     Co wiemy o królu?

     Urodził się 27 września 1533 roku w Somlyo, jego ojcem był Stefan Batory (1477-1534) wojewoda Siedmiogrodu, a matką Katarzyna Telegdi. Miał dwóch braci, byli starsi od niego: Andrzeja i Krzysztofa. Świetnie znał łacinę, miał wyrobiony charakter pisma. W młodości bawił na dworze wiedeńskim, jeździł z misją do Włoch. Kilka miesięcy studiował na najświetniejszym wówczas uniwersytecie w Padwie, uczył się sztuki rządzenia, polityki i rycerskiego rzemiosła w ciągłych walkach z Turkami. W początkowych latach wychowaniem przyszłego króla zajmowała się matka - Katarzyna Telegdi, a po jej śmierci najstarszy brat Andrzej. 24 maja 1571 roku Stefan Batory został wojewodą Siedmiogrodu, w tym dniu został także jednogłośnie okrzyknięty udzielnym władcą jako liber princepsTranssilvaniae.

     Był najwybitniejszym politykiem swoich czasów i wielkim patriotą węgierskim. Jego najważniejszym marzeniem było wyzwolenie i zjednoczenie ojczyzny Siedmiogrodu.

     15 grudnia 1575 roku odbyła się w Rzeczpospolitej kolejna elekcja, podwójna. Większość Senatu Rzeczpospolitej Obojga Narodów opowiedziała się za cesarzem Maksymilianem II, zaś masy szlacheckie okrzyknęły królem ostatnią Jagiellonkę - Annę, wybierając jej za męża księcia Siedmiogrodu Stefana Batorego.

     1 maja 1576 roku w katedrze wawelskiej Stefan Batory poślubił Annę Jagiellonkę i otrzymał koronę królewską. W chwili zawarcia związku małżeńskiego król miał 44 lata (tak długo był kawalerem). Jego wybranka miała już 54 lata. Wyboru Batorego na króla nie uznał jednak Gdańsk. Ostatecznie miasto uznało władzę króla 12 grudnia 1577 roku. Ukorzyło się i od tej pory stało wiernie przy królu hojnie, wspierając go finansowo.

"Stefan Batory" - Malarz: Marcin Kober. Najsłynniejszy z portretów króla, zachowany w klasztorze Misjonarzy na Stradomiu w Krakowie

 

     Zasługi króla:

     19 maja 1577 na synodzie duchowieństwa polskiego w Piotrkowie przyjęto uchwały soboru trydenckiego, w tym decyzję o przyjęciu kalendarza gregoriańskiego. Reformy tej dokonano ostatecznie w 1582 roku. Wprowadziły ją na początku tylko kraje włoskie, Hiszpania, Portugalia i Rzeczpospolita. Jej zwolennikiem jej był również król Stefan.

     Na sejmie w 1578 roku podjęto decyzję o utworzeniu piechoty wybranieckiej. Tworzyli ją wybrańcy - chłopi z dóbr królewskich. Posiadacz co dwudziestego łanu był zwolniony z odrabiania pańszczyzny i innych ciężarów w zamian za służbę w wojsku w razie wojny i odbywanie ćwiczeń wojskowych w niedzielę. Na jego rynsztunek składali się posiadacze pozostałych 19 łanów. Pracowali za niego na pańskim polu, a w czasie wojny obrabiali jego rolę. Siła bojowa piechoty została wykorzystana przez króla w czasie wojny o Inflanty. Piechota wybraniecka stała się symbolem chłopskiego patriotyzmu i chłopskiej krwi wylanej w obronie ojczyzny. Obronę rubieży powierzył król kozakom rejestrowym. Nadał im król dowódców, sztandar z Białym Orłem i surowy regulamin. Sprowadził także do kraju kilkunastu inżynierów z zagranicy i zapoczątkował funkcjonowanie oddziałów saperskich. Mieli za zadanie budować mosty pontonowe, ryć podkopy pod twierdzami przeciwnika, sypać umocnienia polowe. Jako pierwszy król Stefan Batory planował każdą kampanię wojenną w oparciu o mapy.

 

Polscy żołnierze z XVII wieku na rysunku Bohdana Wróblewskiego. Z lewej strony piechur wybraniecki, z prawej dragon - Muzeum Wojska Polskiego

 

     3 marca 1579 został ustanowiony Trybunał Koronny. Najwyższym sędzią w kraju był król, nie mógł jednak faktycznie sprawować tej funkcji, dlatego ustanowiono sąd apelacyjny, który działał na terenie Królestwa.

     1 maja 1579 roku król wydał akt fundacyjny i założył Akademię Wileńską. Uczelnia powstała z przekształcenia Kolegium Jezuitów w Wilnie w uniwersytet. Jej pierwszym rektorem był znany jezuita ksiądz Piotr Skarga.

 

Uniwersytet Wileński, dziedziniec - pobrano z Wikipedia org.pl

 

     W 1579 roku rozpoczął wojnę o Inflanty z Iwanem IV Groźnym. Zorganizował trzy kampanie: w 1579 zdobył Połock, w 1580 roku Wielkie Łuki a w 1581 uderzył na Psków. Niestety nie udało się mu go zdobyć. Wojna zakończyła się podpisaniem 15 stycznia 1582 roku w Jamie Zapolskim rozejmu na 10 lat. Król odzyskał Inflanty i zdobył ziemię połocką. Stefan Batory odepchnął Rosję na ponad 120 lat od Bałtyku.

     Ostatnie lata król poświęcił na przygotowania do wojny z Turcją, by przywrócić swojej ojczyźnie wolność. Plan nie został zrealizowany, bowiem śmierć przerwała przygotowania.

     Zmarł w Grodnie 12 grudnia 1586 roku. Zachorował nagle. Przyczyną było przemoczenie po forsownym polowaniu i kłopoty z nerkami. Został pochowany na Wawelu, z dala od swojej prawdziwej ojczyzny.

 

Nagrobek Stefana Batorego w kaplicy Mariackiej. Nagrobek wykonał Santi Gucci w 1595 roku. Fundatorem była Anna Jagiellonka - źródło: pl.wikipedia.org./wiki/Nagrobek Stefana Batorego

 

Bibliografia:
Grzybowski Stanisław: Król i kanclerz [w] Dzieje narodu i państwa polskiego, Kraków 1988.
Samsonowicz Henryk : Historia Polski do roku 1795, Warszawa 1985.
Wikipedia.org.pl

 

     445 lat później...

     14 września 2022 roku odbyło się spotkanie Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Kamienia, aby skromnie uczcić rocznicę lokacji naszej miejscowości. Przybyłych na spotkanie przywitał Prezes TPK pan Józef Czubat. Następnie pani Genowefa Saj odczytała fragment aktu lokacyjnego wydanego przez króla Stefan Batorego. Pan Józef Czubat poinformował zebranych o okolicznościach dotarcia do tak ważnego dla naszej miejscowości dokumentu i podkreślił, że niewiele miejscowości w Polsce może się pochwalić takim aktem lokacyjnym. W spotkaniu udział wzięli Józef Czubat, Mirosław Piędel, Genowefa Saj, Zofia Bednarz, Anna Kołodziej, Alicja Hawro, Alicja i Paweł Gutowscy, Zofia i Jerzy Bednarzowie, Beata i Grzegorz Boguniowie, Elżbieta i Antoni Partykowie, Helena i Jan Orszakowie.

 

Od lewej w pierwszym rzędzie: Antoni Partyka, Elżbieta Partyka, Zofia Bednarz, Jerzy Bednarz, Mirosław Piędel, Józef Czubat, Alicja Hawro, Paweł Gutowski,
od lewej w drugim rzędzie: Genowefa Saj, Zofia Bednarz, Anna Kołodziej, Jan Orszak, Helena Orszak, Alicja Gutowska, Beata Boguń, Grzegorz Boguń

 

Kamień, 14.11.2022 r.

Helena Orszak

 
Wieś Kamień powstała 445 lata temu PDF Drukuj Email
niedziela, 04 września 2022 16:58

     Dokument lokacyjny naszej wsi został podpisany przez króla Stefana Batorego w dniu 14 września 1578 r., a zatem w bieżącym miesiącu wypada nam świętować, rocznicę jej powstania.
     Z tej okazji publikujemy pierwszą stronę aktu lokacyjnego pochodzącego z 1578 r. oraz jego robocze tłumaczenie, uzyskane od Pana Janusza Ogińskiego autora książki „Ziemia Niżańska Królewszczyzny, dobra kameralne, powiat”, wydanego przez Wydawnictwo Sztafeta w Stalowej Woli. Towarzystwo dysponuje również fotokopią tego dokumentu uzyskaną z Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu dzięki staraniom naszego rodaka - Pana Władysława Wąsika.

 

Kamień, 2 września 2022 r.

Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Kamienia

 

 

     "Uprawnienie lokowania wsi zwanej Kamień przy potoku Pruszyna dane szlachetnemu Studzieńskiemu
Stefan, z Bożej łaski król Polski itd., oznajmiamy niniejszym pismem, wszystkim, których to dotyczy, i każdemu z nich z osobna, a do których wiadomości pismo to dojdzie, że, ponieważ szlachetnie urodzony Andrzej Firlej z Dąbrowicy, kasztelan lubelski i starosta nasz sandomierski, doniósł nam, że wielkie szkody wyrządzane są naszym lasom i majątkom ziemskim, w starostwie naszym sandomierskim położonym, przez sąsiednich szlachciców, w tym miejscu, gdzie jest wieś Kopki, i wiele innych wsi, i że w żaden sposób nie można tym szkodom zapobiec ani zadbać o pomyślność naszych lasów i majątków ziemskich, jak tylko przez umieszczenie i wybudowanie w tymże miejscu, na nasz i Rzeczypospolitej pożytek, wsi, by jej mieszkańcy powstrzymywali sąsiednich szlachciców od wycinki naszych lasów i od polowania na dzikie zwierzęta, i by nie pozwolili, by ktoś majątki nasze brał w posiadanie. My przeto, pragnąc, ponieważ pragniemy, a także powinniśmy, zatroszczyć się o sprawy naszych dóbr, chcąc też pomnożyć nasze dochody i korzyści, idąc za tą radą starosty naszego sandomierskiego, uznaliśmy, że lokowanie i umieszczenie tej wsi powinniśmy powierzyć i zlecić szlachetnemu Janowi Studzieńskiemu, którego szczególne starania, troska, i wysiłek w zajmowaniu się sprawami gospodarskimi przez tegoż starostę nam polecone zostały, jako też pismem tym naszym niniejszym powierzamy i zlecamy, oraz dajemy mu i przyznajemy nienaruszoną i absolutną władzę i możliwość lokowania, erygowania, zakładania i zbudowania wsi zwanej Kamień, jako to się zwykło mówić, na surowym korzeniu, do granic dziedzicznych wsi pewnych szlachciców, zwanych Łętownia i Kopki, przy potoku nazywanym Pruszyna. I chcemy, by w tej wsi miał dla siebie dozwolone i swobodne, by lokować i ustanawiać tylu rolników to jest kmieci, na półwłókach, i tak samo zagrodników na określonych porcjach pola, ilu w obrębie granic naszych lasów, w tym miejscu się znajdujących, będzie można lokować i ustanawiać. Tymże rolnikom i wieśniakom wyznaczy majątki rolne dla wykorzenienia i dla uprawy, na ich własny użytek, do wspomnianej rzeki Pruszyna, a także innej rzeki zwanej Przędzel, oraz w innych miejscach stosownych i dogodnych, w obrębie granic tejże wsi Kamień. Będą także mieli wszyscy mieszkańcy wsi Kamień swobodną możliwość w sąsiednich lasach naszych pasania swojego bydła i trzody, oraz innych zwierząt pociągowych, oraz wycinki drzew i pni, na użytek budynków, oraz wycinki drewna wszelkiego rodzaju, na opał i na wszelki inny użytek domowy, w tychże lasach naszych.

Więcej…
 
« PoczątekPoprzednia12345678910NastępnaOstatnie »

Strona 6 z 42

Kto jest online


     Naszą witrynę przegląda teraz 11 gości 

Wsparcie działalności

 

Towarzystwo  Przyjaciół   Kamienia

 jest organizacją pożytku publicznego.

Można przekazać 1,5 % podatku

 W zeznaniu podatkowym należy wpisać:   KRS - 000 0037454

i deklarowaną kwotę podatku.

 

Wypełnij PIT on-line i przekaż 1.5% dla Towarzystwa Przyjaciół Kamienia

Copyright ? 2010 Towarzystwo Przyjaciół Kamienia. Design KrS, Valid XHTML, CSS